Feiten en cijfers over mantelzorg
Gepubliceerd: 7 augustus 2020, bron: Movisie, afbeelding: MantelzorgNL
Movisie heeft onlangs de feiten en cijfers over mantelzorg opnieuw op een rijtje gezet. Hoeveel mantelzorgers zijn er in Nederland? Welke hulp bieden ze? En waarin verschilt mantelzorg van vrijwillige zorg?
Mantelzorg versus vrijwillige zorg
Een mantelzorger is iemand die een familielid of goede bekende ondersteunt. Een mantelzorger heeft een sociale band met degene voor wie hij zorgt en voelt zich daarom betrokken bij diens welzijn. Een vrijwilliger biedt hulp aan ondersteuning aan iemand waarmee hij vooraf geen relatie had. Vrijwilligershulp, daar kies je voor; mantelzorg komt op je pad.
Aantal mantelzorgers
In 2016 is er een groot onderzoek verricht naar mantelzorg in Nederland. Hoeveel Nederlanders zorgen voor een familielid, vriend of buur?
- 32% van de Nederlanders (4,4 miljoen mensen) is mantelzorger voor een naaste
- 17% van de mantelzorgers (750.000 mensen) helpt langer dan drie maanden en meer dan acht uur per week
- Bijna 2 miljoen mensen combineren werk met mantelzorg
- Een op de vijf scholieren groeit op in een gezin met een langdurig zieke
Welke hulp geven mantelzorgers
Mantelzorgers ondersteunen hun hulpbehoevende naaste op verschillende manieren. Met stip op 1 staat het zorgen voor gezelschap of emotionele steun. Maar daarnaast zijn mantelzorgers voor hun naaste ook vaak taxichauffeur, huishoudelijke hulp, boekhouder, coördinator en/of verzorger. De cijfers spreken voor zich:
- 77% Gezelschap of emotionele steun
- 53% Ondersteuning bij vervoer
- 50% Meegaan naar medische hulp, zoals het ziekenhuis of de huisarts
- 45% Hulp in het huishouden
- 40% Administratieve hulp of het coördineren van zorg die nodig is
- 20% Verzorging
Voor wie zorgen mantelzorgers
De meeste mantelzorgers zorgen voor een familielid (83%); 17% zorgt voor een vriend of buur. Vooral ouders en schoonouders hebben ondersteuning van mantelzorgers nodig. Verhoudingsgewijs weinig mantelzorgers zorgen voor hun partner of kind. Maar zij doen dit vaak wel langdurig en heel intensief. Deze mantelzorgers ervaren regelmatig een zware belasting vanwege de intensieve hulp die ze verlenen. De zorg voor vriend of buur bedraagt vaak minder dan vier uur per week.
- 43% (Schoon)ouders
- 13% Partner
- 6% Kind
- 21% Andere familie
- 17% Vriend of buur
Meer dan 70% van de mantelzorg wordt gegeven aan mensen met een langdurige of tijdelijke lichamelijke beperking. Zo’n 18% van de mantelzorgers zorgt voor een naaste met dementie.
Mantelzorgondersteuning
Maar liefst één op de drie mantelzorgers is niet op de hoogte van het aanbod aan mantelzorgondersteuning in zijn gemeente. Vooral mantelzorgers van (schoon)ouders kennen het ondersteuningsaanbod niet. Mantelzorgers van kinderen of naasten met een verstandelijke beperking zijn doorgaans beter op de hoogte. Sommige mantelzorgers hebben geen behoefte aan ondersteuning. Maar van degenen die wel hulp willen hebben, kan een kwart de weg naar de juiste ondersteuning niet vinden.
Mantelzorg in de toekomst
De Nederlandse bevolking wordt gemiddeld steeds ouder. En ouderen blijven ook langer zelfstandig wonen. Daarom zal er in de toekomst meer mantelzorg nodig zijn dan nu. Maar aan de andere kant neemt ook het aantal mantelzorgers per zorgvrager af. Waren dit er in 2018 nog vijf per 75-plusser, in 2040 zullen dit er nog maar drie zijn. Naar verwachting zal mantelzorg steeds meer door ouderen worden gedaan.
